ΕΝΦΙΑ: Τι πρέπει να κάνετε για να γλιτώσετε άδικους φόρους

Τα λάθη κοστίζουν..

Τρόπους για να γλιτώσετε άδικους φόρους και να διαγράψετε πρόσθετες χρεώσεις στα εκκαθαριστικά, κυρίως σε ότι αφορά την ακίνητη περιουσία, αλλά και το φόρο εισοδήματος, δίνει η νομοθεσία.

Ωστόσο, οι διαδικασίες είναι δύσκολες και οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν προκειμένου να προχωρήσουν σε διορθώσεις στο Ε9 χωρίς να πληρώσουν πρόστιμα, ή σε προσφυγή αμφισβήτησης του φορο-λογαριασμού στα αρμόδια όργανα.

Για να γίνει όμως αυτό, θα πρέπει προηγουμένως να αντιπαραβάλουν τους κωδικούς που περιγράφουν τα χαρακτηριστικά των ακινήτων τους όπως αναγράφονται στο εκκαθαριστικό σημείωμα του ΕΝΦΙΑ με τα πραγματικά στοιχεία και αφού ανατρέξουν στη δήλωση Ε9 να εντοπίσουν τυχόν λάθη και παραλείψεις και να υποβάλουν διορθωτική δήλωση μέχρι τις 30 Νοεμβρίου.

Μία ακόμα δυνατότητα που έχουν είναι να αμφισβητήσουν το ποσό του φόρου στο εκκαθαριστικό και να ζητήσουν επαναπροσδιορισμό του από την αρμόδια επιτροπή επίλυσης διαφορών, προκαταβάλλοντας όμως το 50% του φόρου που έχει βεβαιωθεί.

Σύμφωνα με παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών, δεν είναι λίγες οι δηλώσεις Ε9 που έχουν κενά και ελλιπή στοιχεία, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να υπολογισθεί το ύψος του φόρου και έτσι οι υπηρεσίες αναγκάστηκαν να βγάλουν τον λογαριασμό με δικές τους παραδοχές που στις περισσότερες περιπτώσεις είναι δυσμενέστερες για τον ιδιοκτήτη. Για παράδειγμα, δεν είναι λίγοι εκείνοι που δεν έχουν αναγράψει τον όροφο της κατοικίας τους και η Εφορία τούς ανεβάζει στον 6ο, ανεβάζοντας τον λογαριασμό, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις φορολογουμένων που «ξέχασαν» να χαρακτηρίσουν το κτίσμα που βρίσκεται εντός του αγροτεμαχίου, με αποτέλεσμα η Εφορία να θεωρεί ότι είναι μονοκατοικία εκτινάσσοντας στα ύψη το ποσό του φόρου.

Πάντως, το υπουργείο ξεκαθαρίζει ότι ακίνητα που έχουν ουσιώδεις ελλείψεις στην περιγραφή, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατός ο υπολογισμός του ΕΝΦΙΑ, θεωρούνται ως μη δηλωθέντα από τον φορολογούμενο, στον οποίο επιβάλλονται κυρώσεις για απόκρυψη περιουσιακού στοιχείου.

 Διορθώσεις χωρίς κυρώσεις μέχρι το τέλος Νοεμβρίου

Σύμφωνα με το Εθνος, τη δυνατότητα διόρθωσης λαθών και παραλείψεων που «φουσκώνουν» τον φόρο ακινήτων και μάλιστα αναδρομικά από το 2011 δίνει το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο.

Σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις, ειδικά για το έτος 2014, λόγω πρώτης εφαρμογής του ΕΝΦΙΑ, ορίστηκε ότι μέχρι την 30.11.2014, ο φορολογούμενος μπορεί να διορθώσει τα στοιχεία των ακινήτων του μετά την έκδοση της δήλωσης/πράξης διοικητικού προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ χωρίς την επιβολή προστίμων και τόκων. Δηλαδή ο φορολογούμενος μπορεί, με δήλωση στοιχείων ακινήτων, να εισαγάγει ή να διαγράψει ακίνητο ή εμπράγματο δικαίωμα επί ακινήτου του καθώς και να μεταβάλει στοιχεία ακινήτων ή εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί αυτών, όπως αυτά έχουν αποτυπωθεί στη δήλωση ΕΝΦΙΑ - πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου. Βέβαια ο χρόνος για την πληρωμή των δόσεων του φόρου δεν θα σταματήσει να τρέχει, πράγμα που σημαίνει ότι μέχρι να διευθετηθεί η εκκρεμότητα με το Ε9 ο φορολγούμενος θα πρέπει να καταβάλλει στις προβλεπόμενες ημερομηνίες τις δόσεις με τα ποσά που προβλέπει το αρχικό εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ.

Οι προϋποθέσεις 

Αναλυτικότερα σε εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομικών αναφέρεται ότι σε όσες δηλώσεις στοιχείων ακινήτων υποβάλλονται μέχρι και την 30.11.2014, για τη διόρθωση της περιουσιακής κατάστασης των ετών 2011, 2012 και 2013, δεν επιβάλλεται το αυτοτελές πρόστιμο, εφόσον προκύπτει ποσό φόρου ακίνητης περιουσίας για καταβολή ή το ποσό του φόρου είναι μηδενικό. Σε περίπτωση που το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης είναι πιστωτικό, το ποσό αυτό συμψηφίζεται με το πρόστιμο και τυχόν διαφορά μέχρι του ποσού των 100 ευρώ δεν αναζητείται από τη Φορολογική Διοίκηση.

Τα αυτοτελή πρόστιμα δεν επιβάλλονται μέχρι την ανωτέρω ημερομηνία, ανεξάρτητα από τον χρόνο υποβολής της εκπρόθεσμης αρχικής ή τροποποιητικής δήλωσης μέσα στο χρονικό διάστημα από την 1.1.2014 μέχρι και την 30.11.2014.

Ωστόσο αν από την εκκαθάριση της δήλωσης προκύπτει μείωση φόρου μεγαλύτερη των 300 ευρώ, η σύνθεση της νέας δήλωσης ΕΝΦΙΑ και η εκκαθάριση αυτής πραγματοποιείται έπειτα από έλεγχο των παραστατικών που δικαιολογούν τη μείωση από τη Φορολογική Διοίκηση.

Μέχρι τις 30 Νοεμβρίου ο φορολογούμενος μπορεί να υποβάλει περισσότερες από μία (τροποποιητικές) δηλώσεις στοιχείων ακινήτων για διόρθωση του ΕΝΦΙΑ. Στην περίπτωση όμως που, μετά την πρώτη εκκαθάριση που πραγματοποιείται για διόρθωση της δήλωσης ΕΝΦΙΑ, υποβληθεί εκ νέου τροποποιητική δήλωση, από την οποία προκύπτει μείωση φόρου, η εκκαθάριση αυτής πραγματοποιείται έπειτα από έλεγχο των παραστατικών που δικαιολογούν τη μείωση από τη Φορολογική Διοίκηση.

Παραδείγματα
Πότε επιβάλλεται αυτοτελές πρόστιμο

• Φορολογούμενος υπέβαλε δήλωση στοιχείων ακινήτων τον Μάρτιο του 2014 για να τροποποιήσει τη δήλωση του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας έτους 2013. Το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης είναι πιστωτικό και το ποσό προς επιστροφή είναι 15 ευρώ. Λόγω του εκπροθέσμου της υποβολής της δήλωσης ο προϊστάμενος της ΔΟΥ επιβάλλει αυτοτελές πρόστιμο ύψους 120 ευρώ, το οποίο συμβιβάζει στο 1/3 δηλαδή 40 ευρώ. Με το πρόστιμο αυτό συμψηφίζεται το ποσό των 15 ευρώ επιστροφής, αλλά το υπόλοιπο ποσό των 35 ευρώ δεν αναζητείται από τον φορολογούμενο.

• Φορολογούμενος αποκτά για πρώτη φορά περιουσιακά στοιχεία εντός του έτους 2012. Δεν υποβάλλει όμως δήλωση στοιχείων ακινήτων, ως όφειλε, εντός του έτους 2013, αλλά υποβάλλει τη δήλωση αυτή τον Αύγουστο του 2014. Το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης της δήλωσης αυτής είναι μηδενικό. Στην περίπτωση αυτή δεν θα επιβληθεί το αυτοτελές πρόστιμο.

Από 1-1-2014
Ηλεκτρονικά και εντός 30 ημερών οι μεταβολές

Από τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι οι διαδικασίες για την «πιστοποίηση» απο την Εφορία του ποσού του φόρου ακινήτων που χρεώθηκε άδικα στον φορολογούμενο είναι χρονοβόρες και με μεγάλη ταλαιπωρία. Επιπρόσθετα, πέραν του χρόνου επιστροφής του φόρου, αδιευκρίνιστος παραμένει και ο τρόπος, αν δηλαδή ο φορολογούμενος θα λάβει το ποσό ανεξάρτητα από τις υπόλοιπες εκκρεμμότητες με την Εφορία ή αν θα συμψηφισθεί με τρέχουσες η μελλοντικές φορολογικές του υποχρεώσεις

Επισημαίνεται ότι από την 1.1.2014, όσοι έχουν μεταβολές στην ακίνητη περιουσία τους υποχρεούνται να τις δηλώνουν ηλεκτρονικά στη δήλωση στοιχείων ακινήτων, εντός 30 ημερών από την ημερομηνία που πραγματοποιήθηκε η μεταβολή. Ειδικά το έτος πρώτης εφαρμογής 2014, η δήλωση για κάθε σύσταση, απόκτηση και κάθε άλλη μεταβολή, για την οποία υπάρχει υποχρέωση υποβολής δήλωσης στοιχείων ακινήτων από την 1.1.2014 μέχρι και την 31.8.2014, υποβάλλεται μέχρι και την 30.9.2014.

Κληρονομιές
Σε περίπτωση αποβιώσαντος, δεν απαιτείται δήλωση στοιχείων ακινήτων για να δηλωθεί ο θάνατος, που δηλώνεται μόνο στο μητρώο κατά την ισχύουσα διαδικασία. Αν όμως ο αποβιώσας είχε υποχρέωση υποβολής δήλωσης στοιχείων ακινήτων, η δήλωση αυτή υποβάλλεται χειρόγραφα από τους κληρονόμους, για λογαριασμό του.

Επίσης από το 2014, στις περιπτώσεις κληρονομικής διαδοχής η δήλωση στοιχείων ακινήτων (έντυπο Ε9) υποβάλλεται εντός 30 ημερών από την παρέλευση άπρακτης της προθεσμίας αποποίησης της κληρονομιάς. Συγκεκριμένα ο κληρονόμος μπορεί να αποποιηθεί την κληρονομιά εντός προθεσμίας 4 μηνών από την ημερομηνία που πληροφορήθηκε την επαγωγή και τον λόγο της, δηλαδή -κατά κανόνα- από την ημερομηνία θανάτου.

Αν παρέλθουν οι παραπάνω ημερομηνίες, η δήλωση θεωρείται εκπρόθεσμη και επιβάλλονται πρόστιμα και προσαυξήσεις.

(Από το συν-αδελφό Μανώλη Χαλακατεβάκη)

Κων. Β. Κωνσταντάρας

Υπτγος εα