Διεθνές Συνέδριο Ασφαλείας και Χειρισμού Κρίσεων «ΑΘΗΝΑ 2014»

Όταν συμμετέχουμε ως φυσιολογική χώρα στο διεθνές γίγνεσθαι…

Με μεγάλη επιτυχία, αλλά το κυριότερο με σαφέστατες ενδείξεις για ένα πολλά υποσχόμενο μέλλον, πραγματοποιήθηκε πρόσφατα (17-19 Ιουνίου) στην Αθήνα, το Διεθνές Συνέδριο Ασφαλείας και Χειρισμού Κρίσεων «ΑΘΗΝΑ 2014», το οποίο διοργανώθηκε από το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας (ΓΕΕΘΑ), υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και της Ελληνικής Προεδρίας της ΕΕ.

Μετά από μια δεκαετή διαδρομή ως σεμινάριο-συνέδριο αφιερωμένο αμιγώς στα θέματα χειρισμού κρίσεων, το «ΑΘΗΝΑ 2014» επέκτεινε τον τομέα της θεματολογίας του, καθώς ενέταξε στις συνεδρίες του και τα ζητήματα ασφαλείας. Επίκεντρο αυτής της στροφής, σαφώς αποτέλεσε η γεωγραφική περιοχή της Ευρώπης και της ΝΑ Μεσογείου. Η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί τη θεσμική και επιστημονική ωρίμανση του συνεδρίου, αλλά και την αναπόδραστη διασύνδεση των αντικειμένων της διαχείρισης κρίσεων με αυτά της ασφάλειας, ειδικά στην ευρύτερη περιοχή μας. 

Στο «ΑΘΗΝΑ 2014» συμμετείχαν συνολικά 300 Έλληνες και ξένοι σύνεδροι μεταξύ των οποίων εκπρόσωποι από τα Γενικά Επιτελεία των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων και την Ελληνική Αστυνομία, το Πυροσβεστικό Σώμα, το Λιµενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή, μεταπτυχιακοί φοιτητές και αναλυτές. Επίσης συμμετείχαν 83 ξένες αντιπροσωπείες που μεταξύ των μελών τους περιλαμβανόταν 20 πρέσβεις, διπλωμάτες, ακαδημαϊκοί (διακεκριμένοι καθηγητές από την περιοχή των Βαλκανίων [Κολλέγιο Αμύνης Βουλγαρίας Rakovsky, Πανεπιστήμιο KADIR HAS της Κωνσταντινούπολης και τέσσερα ελληνικά ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα]), γενικοί διευθυντές Αμυντικής Πολιτικής, ανώτατοι αξιωματούχοι και αξιωματικοί από διεθνείς οργανισμούς (αξιωματούχοι της ΕΕ [EEAS καθώς και Humanitarian Aid and Civil Protection – ECHO], του ΝΑΤΟ [International Staff – IS, ALLIED MARITIME COMMAND στο Northwood], ο στρατιωτικός αντιπρόσωπος της χώρας μας στην ΕΕ) και συμμαχικές και φιλικές χώρες και αξιωματούχοι της δημόσιας διοίκησης.

Όλοι οι ανωτέρω κάλυψαν τις συνεδριακές ενότητες-τομείς δίνοντας πολύπλευρη διάσταση στα θέματα συζήτησης. Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου τον λόγο έλαβαν 20 ομιλητές, ενώ κεντρικός ομιλητής ήταν ο καθηγητής Shultz του FLETCHER SCHOOL του Πανεπιστημίου TUFTS.
Το συνέδριο, για ακόμη μια φορά, αποτέλεσε σημαντικό σημείο συνάντησης και επαφών ειδικών, σε πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο, επί θεμάτων χειρισμού κρίσεων αλλά και διαμορφωτών της αμυντικής πολιτικής πολλών χωρών.

Επιδίωξη της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας, αλλά και του προέδρου του Συνεδρίου, του Γενικού Διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Πολιτικής Εθνικής Άμυνας και Διεθνών Σχέσεων Δρ. Πολύκαρπου Αδαμίδη, ήταν να αξιοποιηθεί το Συνέδριο, ως ένα Partenariat, όχι μόνο μεταξύ ειδικών του τομέα της άμυνας και ασφάλειας αλλά και μεταξύ αυτών που έχουν την ευθύνη για την άσκηση της αμυντικής πολιτικής. Αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία γιατί πλέον τα θέματα που διαπραγματεύεται το συνέδριο δεν αφορούν μόνο τους «ειδικούς» ή ένα πολύ περιορισμένο ακροατήριο αλλά, αντίθετα, αφορούν και επηρεάζουν όλους μας, ακόμη και την καθημερινότητά μας, όπως χαρακτηριστικά είπε στην εισαγωγική ομιλία του συνεδρίου ο Δρ. Αδαμίδης.

Άλλωστε, σήμερα, τα θέματα της ασφάλειας και της άμυνας είναι απολύτως συνδεδεμένα και μόνον σ’ ένα πλαίσιο σταθερότητας, εξασφαλίζεται η ελευθέρια των συναλλαγών, η εύρυθμη λειτουργία της αγοράς, η προστασία και προώθηση των εθνικών συμφερόντων. Σε σχέση με αυτή τη βασική παραδοχή, εμφατική ήταν η τοποθέτηση του προέδρου του Συνεδρίου: «Ζούμε σε κοινωνίες που βασίζονται σε πολύ μεγάλο βαθμό στην ομαλή συνεργατική λειτουργία μεγάλου αριθμού συστημάτων και υποδομών στρατηγικής σημασίας. Η αποδυνάμωση μιας ή περισσοτέρων συνιστωσών, ως αποτέλεσμα μιας καταστροφής μεγάλης έκτασης, μπορεί να οδηγήσει στην (μικρής ή μεγαλύτερης διάρκειας) κατάρρευση του κρατικού μηχανισμού, με απρόβλεπτες συνέπειες».

Η θεματολογία του Συνεδρίου, αντικατοπτρίζοντας την ιστορική συνέχειά του, αλλά και τις νέες επιδιώξεις που τέθηκαν, εστιάσθηκε σε τομείς όπως:
>η συνεχής προσαρμογή της στρατηγικής αντιμετώπισης και διαχείρισης των κρίσεων.
>η ενίσχυση των παραγόντων ισχύος, οι γεωπολιτικοί συσχετισμοί, τα ενεργειακά θέματα και η ασφάλεια των οδών εφοδιασμού, ειδικά στην περιοχή της Μεσογείου.
>η κατάλληλη αναδιάρθρωση της αρχιτεκτονικής των μέσων, των μηχανισμών και των υποδομών άμυνας και ασφαλείας, με σκοπό την Κοινή Πολιτική Άμυνας και Ασφάλειας.
>η εξέταση των υφισταμένων κρίσεων παγκοσμίως υπό τύπου μελέτης περίπτωσης (case study).

Την έναρξη του Συνεδρίου κήρυξε ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας Ι. Λαμπρόπουλος, που έδωσε το στίγμα των εξελίξεων στους ευαίσθητους τομείς της ασφάλειας και των προκλήσεων που εμφανίζονται στη διεθνή γεωπολιτική σκηνή. Ο υφυπουργός παρουσίασε τη δυναμική που έδωσε η Ελληνική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ στην Κοινή Πολιτική Άμυνας και Ασφάλειας και με εμφατικό τρόπο υποστήριξε ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα που αντιλαμβάνεται τα αισθήματα και τις καταστάσεις της Μεσογείου και έχει αποδείξει εμπράκτως, ότι λειτουργεί διαχρονικά σταθεροποιητικά στην περιοχή με αξιοπιστία και χωρίς να δημιουργεί ανταγωνισμούς.



Αποτελεί κοινή αποδοχή, μετά και τις ομιλίες και παρεμβάσεις των τριών ημερών του Συνεδρίου, ότι σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, πρέπει να αντιμετωπιστούν πολύ μεγάλες και σύνθετες προκλήσεις, που συνεχώς αναφύονται και προϋποθέτουν συναίνεση, διάλογο, προβληματισμό και διαρκή αναζήτηση. Με προτάσεις και συγκεκριμένες τοποθετήσεις αποτυπώθηκαν εκείνες οι παράμετροι, με τις οποίες μπορούν να προσεγγιστούν καλύτερα οι κρίσεις της εποχής μας και η διαχείριση τους με το μικρότερο δυνατόν κόστος. Ειδικότερα με βάση πρακτικές και λειτουργικές προσεγγίσεις, κατατέθηκαν συγκεκριμένες προτάσεις που μπορούν να συμβάλλουν στην κάλυψη των θεσμικών, πολιτικών και στρατιωτικών αδυναμιών που σήμερα αντιμετωπίζει η ΕΕ.
Ιδιαίτερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση απαιτείται αφενός να εξεταστεί πώς συνδέονται διαλεκτικά τα θέματα άμυνας και ασφάλειας, πώς εξελικτικά γίνεται η μετάβαση από τα ζητήματα άμυνας στον ευρύτερο χώρο της ασφάλειας, και αφετέρου, να κατανοηθεί ότι η ευρωπαϊκή αμυντική θωράκιση, και γενικότερα η πολιτική ασφάλειας και άμυνας, εμφανίζεται ως άμεση συνάρτηση της κοινωνικής συνοχής. Βεβαίως υπήρξε εμφανής η αμφιβολία των συνέδρων εάν υφίσταται σήμερα αυτή η συνοχή ή εάν μπορεί να επιτευχθεί, σε μια δοκιμασμένη από δημοσιονομικές στενότητες κοινωνία των πολιτών.

Κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου, μετά τις Ομάδες Εργασίας (Working Groups) που λειτούργησαν στο προηγούμενο «ΑΘΗΝΑ», εδόθη έμφαση στην ατομική εργασία και στην έκδοση αντίστοιχου περιοδικού. Το έργο της αξιολόγησης των εργασιών ανέλαβε η Επιστημονική Επιτροπή του Συνεδρίου. Επιλέχθηκαν και παρουσιάστηκαν 27 εργασίες Ελλήνων και ξένων ερευνητών. Αμφότερες οι πρωτοβουλίες έφεραν το ΥΠΕΘΑ σε μια διαλεκτική σχέση με την ακαδημαϊκή κοινότητα και αύξησαν την προστιθέμενη αξία του Συνεδρίου διεθνώς. Επιπλέον, για δεύτερη συνεχόμενη φορά οργανώθηκαν και λειτούργησαν περίπτερα (info stands) από τα Γενικά Επιτελεία των ΕΕΔ, σε κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο, με σκοπό την προβολή του έργου των Ενόπλων Δυνάμεων.

Τέλος, ας σημειωθεί ότι παράλληλα με τις εργασίες του Συνεδρίου οργανώθηκε πρόγραμμα κοινωνικών εκδηλώσεων, για τους συμμετέχοντες και τους συνοδούς τους με στόχο την επαφή των ξένων αντιπροσωπειών με πολιτιστικούς και ιστορικούς προορισμούς της Αττικής. Για το σύνολο του συνεδρίου αλλά και των εκδηλώσεων εκφράσθηκαν ιδιαίτερα ευμενή σχόλια από τους συμμετέχοντες, γεγονός που επιβεβαιώνει την επιτυχία της διοργάνωσης.(από τα ΣΤΑΡΑΤΑ ΛΟΓΙΑ)

Δες τη σχετική ιστοσελίδα του ΓΕΕΘΑ, ΕΔΩ